IT Share

DHCP ဆာဗာ

DHCP ဆာဗာ

DHCP Definition

• The Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP) is a computer networking protocol used by hosts (DHCP clients) to retrieve IP address assignments and other configuration information.

၀ီကီက ဖြင့္ဆိုခ်က္ပါ။ အျခားဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြလည္း အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေအာက္က ဖြင့္ဆိုခ်က္ေလးက ပိုရွင္းမယ္ ထင္ပါရဲ႕။

• Dynamically assigns IP addresses to client stations located on a TCP/IP network at startup, and allows the addresses to be re-used when no longer needed. This allows a larger group of stations to share a limited pool of addresses.

windowsreference က ေပးတဲ့ က်ဴတိုရီရယ္ Guide Lines ကို ျပန္ၿပီး ေဖာက္သည္ခ်မွာပါ။ (နည္းနည္း မတူတာေလးေတြ၊ ေနာက္မွ လုပ္လို႔ရတာေတြ၊ ကြဲလြဲတာေလးေတြ ရွိေပမယ့္၊ သူ demonstrate လုပ္တာေလးက ရိုးရွင္းၿပီး အဆင္ေျပမယ္ ထင္လို႔ .. ျပန္လည္ မွ်ေ၀ပါတယ္။


သူ႔မူရင္းက အဂၤလိပ္လို ေရးထားတာဆိုေတာ့ သူေရးတဲ့၀ါက်ေတြကို ၾကည့္ပီး ဘာသာျပန္တာေတာ့ ဟုတ္ဘူးဗ်။ ပံုၾကည့္ပီး စိတ္ကူးေပါက္သလို ဗမာဗားရွင္းနဲ႔ ျပန္ေရးတာမို႔ - စိတ္မခ်ရင္ က်ေနာ္ ေရးတာေတြ မဖတ္နဲ႔။ ပံုေတြပဲ ကြက္ၾကည့္သြားပါ။

၀၁)

၀င္းဒိုး ဆာဗာ 2003 မွာ DHCP ဆာဗာကို အင္စေတာ လုပ္ဖို႔ အရမ္းလြယ္ပါသတဲ့။  ပထမဆံုး - ဒီလိုသြားပါ။
Start–>All Programs–>Administrative Tools–>Manage Your Server

၀၂)

Manage Your Server ဆိုတဲ့ ၀င္းဒိုးေလး ေပၚလာၿပီ ဆိုရင္ Add or remove a role ကို ေရြးခ်ယ္ေပါ့။

၀၃)

ေအာက္ပံုေလးမွာ ေဖာ္ျပထားတာေလးေတြကို ေသခ်ာစစ္ေဆးၿပီးရင္ Next ကို ကလစ္ေခါက္ၿပီး ဆက္သြားပါ။

၀၄)

ေနာက္ေပၚလာတဲ့ အဆင့္မွာ - Server Role as DHCP Server option ကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး Next ကို ကလစ္ေခါက္၍ ဆက္သြားပါ။

၀၅)

Summary selection ဆိုတာေလး ေပၚလာပါမယ္။ Next ကို ကလစ္ေခါက္ၿပီး ဆက္သြားရံုပါပဲ။

၀၆)

DHCP ဆာဗာ အင္စေတာ္ေလးရွင္း progress ဆိုပီး ေပၚၿပီး ၊ အင္စေတာ လုပ္ပါလိမ့္မယ္။ (အဲ့ဒီမွာ win server 2003 installer ေခြ ေတာင္းေသးတယ္ ထင္တာပဲ။ ဒီထဲမွာေတာ့ ေျပာမသြားဘူး။ ေတာင္းရင္ ထည့္ေပးလိုက္ေပါ့) ၿပီးသြားလွ်င္ new scope welcome screen ၾကီးေပၚလာပါလိမ့္မယ္။  Next နဲ႔ ဆက္သြားပါ။

၀၇)

scope ဆိုတာ အခု DHCP ဆာဗာက ခ်ေပးတဲ့ IP ကို လက္ခံအသံုးျပဳမယ့္ sbunet တစ္ခုတည္းေပၚက IP addresses အစုအေပါင္း ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။  ဒီေတာ့ အခုေပၚလာတဲ့ new scope wizard ( Scope Name က႑) မွာ မိမိ ေပးလိုတဲ့ Scope ရဲ႕ အမည္ နဲ႔ ေဖာ္ျပခ်က္ ( name & description) ကို ျဖည့္ပီး Next လုပ္ေပါ့။

၀၈)

အခုေတာ့ new scope wizard ( IP Address Range က႑) ကို ေရာက္လာၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မိမိေပးလိုတဲ့ IP Address Range ကို ထည့္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပံုၾကည့္ရင္ ရွင္းသြားမွာပါ။ ၿပီးရင္ ထံုးစံအတုိင္း Next ေပါ့။

၀၉)

အခု ေရာက္လာတာကေတာ့ new scope wizard ( Add Exclusions က႑) ပါ။ Scope ထဲမွာ ေပးထားတဲ့ IP Address Range ထဲကေနမွ .. DHCP ဆာဗာကေန ခ်ေပးတဲ့အခါ ဘယ္ အိုင္ပီေတြကိုေတာ့ျဖင့္ ခ်မေပးဘူး။ ဘယ္ IP Address ကေန ဘယ္ IP Address အထိေတာ့ ပယ္မယ္ ... ဆိုတာမ်ိဳးေတြ အတြက္ ေရြးခ်ယ္ရမွာပါ။

၁၀)

new scope wizard ( lease Duration ) ကို သတ္မွတ္ေပးရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ DHCP ကေန ခ်ေပးထားတဲ့ အိုင္ပီကို ယူဇာတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ အသံုးျပဳခြင့္ရမလဲ ဆိုတာကို သတ္မွတ္ေပးရမွာပါ။ ပံုမွာ ေပးထားတဲ့ အတိုင္းဆိုရင္ ၈ ရက္ေပါ့။ ၈ ရက္ျပည့္ရင္ အိုင္ပီအသစ္တစ္ခု ထပ္ေျပာင္းပါလိမ့္မယ္။

၁၁)

ဒါကေတာ့ သိတဲ့အတိုင္း ဂဂ်ီးဂေဂ်ာင္ထေမးတာေပါ့ဗ်ာ။ အထက္မွာ ဟိုျဖည့္ ဒီျဖည့္ ေလွ်ာက္ျဖည့္လာၿပီးမွေတာ့ Yes,I want to configure these option now ကို သာ ေရြးပီး Next လုပ္ေပါ့။ အဲ့လိုမွ မဟုတ္လည္း ေနာက္မွ ဂါး (Configure) ခ်င္တယ္ ဆိုလည္း No .. ဘာညာသာဒကာ radio button ကို ေရြးေပါ့ေလ။

၁၂)

ဒါေလးကေတာ့ - new scope wizard ( Router _ Default Gateway) ကို သတ္မွတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ Next ။

၁၃)

new scope wizard ( Domain Name & DNS Servers ) မွာ ျဖည့္ၾကဦးေပါ့။ ကိုယ့္နက္၀ါ့ခ္မွာ ထိုင္ထားတဲ့ DNS ဆာဗာရဲ႕ အိုင္ပီတို႔၊ ဒိုမိန္းနိမ္းတို႔ ျဖည့္ပီး Next သာ ေခါက္။

၁၄)

လာၿပန္ၿပီ။ new scope wizard ( WINS Servers ) ။ ရွိရင္ထည့္။ မရွိရင္ မထည့္နဲ႔။ ဘာမွေတာ့ မျဖစ္ဘူး ထင္တာပဲ။ ရဲေဘာ္ ဆက္ Next ။ း-)

၁၅)

new scope wizard ( Activate scope ) တဲ့။ သိတယ္မို႔လား။ ဘာလုပ္ပီး ဘာနိပ္ခ္ ရမယ္ ဆိုတာ။

၁၆)

DHCP ဆာဗာရဲ႕ နယူးစကုပ္ အင္စေတာ္ေလးရွင္း ဤတြင္ နိတၳိတံေလေတာ့သတည္း။ ဒီတစ္ေခါက္ေတာ့ မ Next ေတာ့ဘူး။ Finish တဲ့ း-)



ဒါဆို ေအာက္ကလို မက္ေဆ့ခ်္ေလး ေပၚလာပါၿပီ။

၁၇)

• DHCP ကို ဂါး ၾကမယ္။

ဂါး (configure) ဖို႔ကေတာ့ ဒီလိုသြားပါ။  Start—>Administrative Tools—>DHCP (ဒါေတာ့ ပံု မျပေတာ့ဘူးေနာ္ း) ေပၚလာတဲ့ DHCP console မွာ -  ေအာက္ကပံုမွ ျပထားတဲ့ အတိုင္းသာ ဆက္လုပ္။ ဆာဗာေပၚ right click ေခါက္ၿပီး Authorize ကို ေရြးတာပါ။

၁၈)

Authorization ၿပီးတဲ့အခါ DHCP ဆာဗာၾကီး စၿပီး run ေနပါေတာ့သတည္း။ ပံုတြင္ ၾကည့္ပါ။

၁၉)

ၿပီးပါၿပီ။

နည္းနည္းေျပာစရာ ဆိုလို႔ reservation လုပ္တာေလးပါ။ DHCP ဆာဗာကေန IP address ေတြကို reserve လုပ္ခြင့္ ျပဳပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ reservation လုပ္ေပးထားခ်င္တဲ့ စက္တိုင္းရဲ႕ ( network card တိုင္းရဲ႕ )physical address  ေခၚတဲ့ MAC ေတြကို သိထားဖို႔ေတာ့ လိုပါမည္။ ေအာက္မွာ ျပထားတဲ့ ပံုေလးမွာ စပ္စုၾကည့္ပါ။

---

DHCP ဆိုတဲ့ Dynamic Host Configuration Protocol ကေတာ့ Network သမားတိုင္းမသိတဲ့သူမ႐ွိဘူးလို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ သူက IP Address ေတြကို Automatically ခ်ေပးႏိုင္တဲ့ေကာင္ေပါ့။ ဟုတ္ပါၿပီ။ ဒီေကာင္ေတြက မသံုးမျဖစ္သံုးေနရတာဆိုေတာ့ ဒီေကာင္ေတြရဲ႕ ျပႆနာေတြကလည္း အျမဲၾကံဳေတြ႔ေနရမွာပဲေလ။ ဒါေၾကာင့္ သင္တို႔အတြက္ကို အျမဲစဥ္းစားေပးေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္က DHCP Serv er မွာျဖစ္တတ္တဲ့ ျပႆနာေတြရယ္၊ ဘယ္လို Troubleshoot လုပ္ရမယ္ဆိုတာကို ေျပာျပပါ့မယ္။ Steps by Steps ေပါ့။

(၁)Client မွာဘယ္လို Configuration လုပ္ထားလဲစစ္ၾကည့္ပါ။

Client ဆီမွာ Connection လြတ္သြားရင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ Client အသစ္အတြက္ Configuration ခ်ကာစမွာေသာ္လည္းေကာင္း၊ DHCP Failure ဆိုၿပီး ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ Client ကပဲျဖစ္သလား၊ ဘယ္ေနရာကျဖစ္သလဲဆိုတာကို အရင္စဥ္းစားဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒီေတာ့ DHCP ရဲ႕ IP ခ်တာကိုရရဲ႕လားၾကည့္ရေအာင္။ ၾကည့္နည္းကေတာ့ လြယ္ပါတယ္။ Command Prompt ထဲမွာ IPconfig /all ဆိုၿပီး ထည့္ၾကည့္ေပါ့။ အဲဒီမွာ DHCP Enabled လည္းျဖစ္ေနမယ္၊ IP Address လည္း က်ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါေကာင္းပါတယ္။





ေနာက္တစ္မ်ိဳးကေတာ့ Task Menu ေပၚမွာေပၚေနတဲ့ Network Connection ေလးေပၚမွာ Click ႏွိပ္ရင္ေအာက္က ပံုအတိုင္းေပၚလာလိမ့္မယ္။



အဲဒီကမွ Support ဆိုတဲ့ Tab မွာသြားၾကည့္ၾကည့္။



Address Type မွာ "Assigned by DHCP" ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ ဒါဟာ DHCP Server နဲ႔ေကာင္းေကာင္း Network မိေနပါတယ္။ ဟိုလိုမ်ိဳး DHCP Failure ဆိုတဲ့ Warning msg လည္း ေပၚစရာမလိုပါဘူး။ ဒီလိုမ်ိဳး Setting ေတြမွန္ကန္ေနရင္းနဲ႔မွ Error Warning ေတြတက္လာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ Local Client ကျဖစ္တာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

(၂) Address Conflict ျဖစ္ျခင္း

တကယ္လို႔ IP Address တစ္ခုတည္းကို ကြန္ပ်ဴတာႏွစ္လံုးမွာ ၿပိဳင္တူခ်လိုက္မိတယ္ဆိုရင္ Address Conflict Error ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီ Error ကိုေတာ့ System Tray နားမွာ ျပပါလိမ့္မယ္။ ဒါဆိုဘာေၾကာင့္ DHCP သံုးထားရဲ႕သားနဲ႔ Address တူတူေတြခ်ေပးကုန္တာလဲ။ ဒါဟာ DHCP Server ေတြ Compete ျဖစ္ရင္ (သို႔မဟုတ္) DHCP Scope အေျပာင္းအလဲ႐ွိရင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

DHCP Server Compete ျဖစ္တာကိုေတာ့ Windows Support Tool တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Dhcploc.exe နဲ႔ စစ္ေဆးလို႔ရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ Check လုပ္ၾကည့္လို႔ Compete ျဖစ္ေနတဲ့ DHCP Server ကို ေတြ႔တဲ့အခါက်ရင္ Remove လုပ္လိုက္ေပါ့။ ဒါဆိုရင္ အဆင္ေျပႏိုင္ပါတယ္။

အဲ..DHCP Scope Change ၿပီးမွျဖစ္တာဆိုရင္ေတာ့ Conflict Error တက္ေနတဲ့ Client ဘက္မွာ IP Address ကို Renew ျပန္လုပ္ၾကည့္ေပါ့။ Renew လုပ္တာကေတာ့ လြယ္ပါတယ္။ Command Prompt ထဲမွာ

"ipconfig /renew"ဆိုၿပီး Run ေပးလိုက္ပါ။

(၃) DHCP Address မရ႐ွိျခင္း

သင္ Connection မရလို႔ ipwnfig /all ေခၚၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ DHCP ကေန IP မရဘဲ APIPA (သုိ႔) Alternate Configuration ကဟာပဲ ရေနတယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ Command Prompt ထဲမွာ "ipconfig / renew" ျပန္လုပ္ရင္လုပ္ (သို႔မဟုတ္) Connection Status ရဲ႕ Repair Button ကိုႏွိပ္ၿပီး Repair ျပန္လုပ္ၾကည့္ပါ။



ဒီလိုလုပ္တာလဲျပန္မေကာင္းဘူးဆိုရင္ေတာ့ DHCP Server ရယ္၊ Scope ရယ္ကို စစ္ေဆးၾကည့္ရပါေတာ့မယ္။ Server ထဲမွာသင္ခ်ထားတဲ့ Configuration ေတြမွန္ကန္ရဲ႕လား စစ္ေဆးပါ။ ဘာေတြစစ္တာလဲလို႔ေမးရင္ေတာ့ Server ကို Fully
Installed မွ လုပ္ထားရဲ႕လား၊ ေသခ်ာ Configure ခ်ထားလား၊ Scope ေဆာက္ထားရဲ႕လား၊ Authorized ေကာလုပ္ထားရဲ႕လားစတာေတြေပါ့။

တကယ္လို႔ Scope ကို စစ္ေဆးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ Scope က Active ျဖစ္ရဲ႕လား၊ Scope ထဲက Liease ေတြကို Assig ခ်ေပးထားတာေရာ မွန္ကန္ရဲ႕လားဆိုတာကို စစ္ေဆးရပါမယ္။

(၄) တျခား Scope က Address ရေနျခင္း

DHCP ကေန IP Address က ရေတာ့ရေနပါရဲ႕။ သုိ႔ေသာ္္ ကိုယ္က်ေစခ်င္တဲ့ Scope ကမက်ဘဲ၊ တစ္ျခား Scope ကေနက်ေနတယ္လား။ ဒါဆိုရင္ အရင္ဆံုးစစ္ေဆးသင့္တာကေတာ့ Network ထဲမွာ Compete ျဖစ္ေနတဲ့ Server ေတြမ်ား႐ွိသလားစစ္ေဆးရမွာပါပဲ။

ဒါဆို စစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ (၂)အခ်က္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္ေျပာခဲ့သလို Dhcploc.exe နဲ႔သာစစ္ၾကည့္ပါ။ ႐ွိရင္ေတာ့ Remove လုပ္ပစ္ေပါ့ေလ။  ကဲ....မ႐ွိဘူးဗ်ာဆိုရင္ေတာ့႐ွိသမွ် DHCP Server အားလံုးထဲက Scope ေတြမ်ားထပ္ေနသလား ၾကည့္ၾကည့္ပါေတာ့။

ဒါေတြကေတာ့ DHCP Server ကို Troubleshoot လုပ္တဲ့နည္းလမ္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စိတ္ေက်နပ္ႏိုင္ၾကပါေစဗ်ာ။