Adobe PageMaker(.pmd) ကို ေလ့လာျခင္း

Adobe PageMaker(.pmd) ကို ေလ့လာျခင္း

Adobe PageMakeနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္နားလည္သလိုအႀကံေပးရရင္ေတာ့ ပထမဆံုး Adobe Page Maker(.pmd) ကို ေလ့လာသင့္ပါတယ္။ ႐ိုး႐ိုးစာစီစာ႐ိုက္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ အားလံုးအိုေကမွာပါ။ ေနာက္ေတာ့ ဒီဇိုင္းေလးေတြ နည္းနည္းပါးပါးလုပ္ဖို႔လိုရင္ေတာ့ Adobe Illustrator(.ai) ျဖစ္ေစ၊ Corel Draw(.cdr) ျဖစ္ေစေပါ့ေလ အဲဒါကို ထပ္ေလ့လာဖို႔လိုပါမယ္။ (အဲဒီႏွစ္ခုထဲက တခုဆိုရင္ အိုေကမွာပါ။ ႏွစ္ခုလံုးတတ္ရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတယ္ေျပာရမွာေပါ့ေလ)။
အကယ္၍မ်ား စာအုပ္မ်က္ႏွာဖံုးေတြ၊ ျပကၡဒိန္ေတြလိုမ်ား လုပ္ဖို႔လိုအပ္လာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ Adobe Photoshop(.psd) ကို ထပ္ေလ့လာဖို႔လိုပါလိမ့္မယ္။ တဆက္တည္းမွာဘဲ Adobe Acrobat Professional(.pdf) (Writer- not reader) ကိုလည္း နည္းနည္းေလးေတာ့သိထားသင့္ပါတယ္။ .pmd ဖိုင္ကို .psd ပို႔ဖို႔အတြက္ .pdf လုပ္တတ္ဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ မဂၢဇင္းေတြလို စာအုပ္ႀကီးေတြ Layout Design လုပ္ဖို႔ရည္ရြယ္တဲ့သူအတြက္ကိုေတာ့ ပထမဆံုးေျပာခဲ့တဲ့ Adobe PageMaker အစား Adobe InDesign ကို ေလ့လာေစခ်င္ပါတယ္။ InDesign က .pmd ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအားလံုးပါတဲ့အျပင္ Illustrator ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္အခ်ိဳ႕ကိုပါ ေပါင္းစပ္ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒါအျပင္ Multi Master Pages မာစတာေပ့ခ်္ အမ်ားႀကီးေပးထားပါတယ္။ Table of contact မာတိကာ ကိုလည္း Auto အလိုအေလွ်ာက္ လုပ္ေပးနိုင္ပါတယ္။ Bullet & Numbering စတာေတြ ကိုလည္း Auto ေပးပါတယ္။ ေျပာရမယ့္ အေၾကာင္းအရာကမ်ားေနေတာ့ က်ေနာ္လည္း ဘာကို အရင္ေျပာရမယ္ မသိဘူး ဗ်ာ။ အခုစာကိုေတာ့ Overview မိတ္ဆက္တာလို႔ဘဲ သေဘာထားလိုက္ေပါ့။ ကိုယ္အဓိက သိခ်င္တာကို ေမးၾကည့္ပါ။ က်ေနာ္ႀကိဳးစားၿပီး ေျဖေပးပါမယ္။ အျခားသူေတြလည္း ၀င္ေျဖၾကမွာပါ။

image ထည့္ဖို႔အတြက္ Ctrl+D ဆိုတာကို PageMaker မွာေရာ InDesign မွာပါသံုးပါတယ္။ မီႏူးထဲမွာ ဆိုရင္ ေတာ့ File > Place = Ctrl+D ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယေမးခြန္း စာအုပ္မာဂ်င္အတြက္ကေတာ့ မဂၢဇင္းေတြ၊ ၀တၳဳေတြမွာ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ Left, Right အတြက္ .75 inch ထားၾကၿပီး Top, Bottom တို႔အတြက္ဆိုရင္ 1inch စီထားၾကတာေတြ႕ပါတယ္။ Top, Bottom မွာက Header/Footer မွာ စာေတြ (စာအုပ္နာမည္/ေရးသူ စတာေတြ) ထည့္ဖို႔အတြက္ ေနရာပိုခ်န္ထားတာေတြ႕ပါတယ္။ စာအုပ္ size ကိုေတာ့ ေျဖမတတ္ပါ။ ကိုယ့္စာအုပ္ဘယ္အရြယ္လဲဆိုတာ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဆံုးျဖတ္ရမွာကိုး။ မဂၢဇင္းဆုိတမ်ိဳး၊ ၀တၳဳအရြယ္ဆိုတမ်ိဳးေပါ့ေလ။

ဘယ္အမ်ိဳးအတြက္မဆို Margin ကေတာ့ ေစာေစာကအတိုင္းပဲ အေတြ႕မ်ားပါတယ္။ InDesign image setting ခ်တာဘာကို ဆိုလိုသလဲ သိပ္နားမလည္ဘူးဗ်ာ။ က်ေနာ္နားလည္သလို ေျပာၾကည့္မယ္။ 1) image အရြယ္ညိတာကို ေျပာတာဆိုရင္ေတာ့ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့အရြယ္အရင္ခ်ိန္လိုက္ပါ။ Selection tool ကုိ သံုးၿပီးေတာ့ ခ်ံဳ႕ခ်င္ခ်ံဳ႕/ခ်ဲ႕ခ်င္ခ်ဲ႔ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီမွာ သူ႕ရဲ႕ bounding box သာ ႀကီးသြား/ငယ္သြားတာ ကိုေတြ႕ပါမယ္။ ႐ုပ္ပံုကေတာ့ ႀကီးလာ/ငယ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

အဲဒီအတြက္ အဲဒီ႐ုပ္ပံုကို Right Click > Fitting > Fit Content to Frame ကို ကလစ္လုပ္ေပးလိုက္ရင္ အိုေကသြားမယ္ ထင္ပါတယ္။ 2) ေနာက္ၿပီးေတာ့ InDesign image ကို in Line with text ထားတာ ပိုေကာင္းပါတယ္။ (in Line with text ဆိုတာကေတာ့ အဲဒီ႐ုပ္ပံုကို copy ၿပီး စာေၾကာင္းထဲမွာ text tool နဲ႔ ကလစ္ခ်ၿပီး paste လုပ္တာကို ဆိုလိုပါတယ္။) စာေတြေရႊ႕တဲ့အခါ သူလည္းလိုက္ၿပီးေရႊ႕ေနမယ္ေပါ့ဗ်ာ။ in Line ထားလို႔ စာေၾကာင္းေတြနဲ႔ ကပ္ေနရင္ သူ႕ကို Right Click > Anchored Object > Options ကိုဖြင့္ပါ။ Abobe Line ကို Check လုပ္ၿပီး သူ႔ေအာက္က Space Before/Space After တို႔ကေန Line အစိတ္အက်ဲကို ျပန္ခ်ိန္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ၾကားမွာရွိတဲ့ Alignment ကေတာ့ ႐ုပ္ပံုကို ဘယ္/ညာ/အလယ္စင္တာ စသျဖင့္ ထားေပးဖို႔ပါ။

လိုအပ္သူအခ်ိဳ႕အတြက္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒေဒြး ဒုကၡေပးေနတယ္ဆိုရင္ ဒီမွာၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ 

သိတဲ့အတိုင္းပဲ။ Adobe ထုတ္ကုန္ေတြမွာ ဒေဒြးဒုကၡေပးေနတာ ၾကာပါၿပီ။ ေနရာကလဲ တခုနဲ႔တခု မတူျပန္ ဘူး။ အခု က်ေနာ္ေျပာမယ့္ေနရာေတြကေတာ့ CS2 version အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ CS3 မွာ ထပ္ေျပာင္း သြားေသး သလားေတာ့ က်ေနာ္မသံုးၾကည့္ရေသးလို႔ မသိပါခင္ဗ်ာ။ InDesign ... Edit > Preference > Type ကိုဖြင့္ၿပီး Use Typographer's Quotes ကို Uncheck လုပ္ပါ။ Illustrator ... File > Document Setup > Type ကိုဖြင့္ၿပီး Use Typographer's Quotes ကို Uncheck လုပ္ပါ။ Photoshop ... Edit > Preference > Type ကိုဖြင့္ၿပီး Use Smart Quotes ကို Uncheck လုပ္ပါ။ PageMaker 7 ... File > Preference > General > More > Use Typographer's Quotes ကို Uncheck လုပ္ပါ။ Corel Draw 12 ... Tools > Options ကိုဖြင့္ၿပီး အဲဒီထဲက Text > QuickCorrect ကိုထပ္ဖြင့္ပါ။

အဲဒီမွာမွ ညာဘက္ျခမ္းမွာ အေပၚဆံုးဒုတိယတခုျဖစ္တဲ့ Change Straight quotes to typographic quotes ကို Uncheck လုပ္ေပးပါ။ (အေပၚဆံုးတခုကိုလည္း Uncheck လုပ္ထားဖို႔လိုမယ္ထင္ပါတယ္။ သူကေတာ့ စာေၾကာင္းရဲ႕ ပထမဆံုးစာလံုးေတြကို Capital စာလံုးလုပ္ေပးဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာစာ အတြက္ဆိုရင္ အဲဒါကို Uncheck လုပ္ထားပါ။) Microsoft Word ... Tools > Auto Correct ကိုဖြင့္ပါ။ အဲဒီထဲက Auto Format As You Type ကိုထပ္ဖြင့္ပါ။ အေပၚဆံုးမွာရွိတဲ့ Straight quotes with Smart quotes ကို Uncheck လုပ္ေပးပါ။ ဒါဆိုရင္ ဒေဒြး ဒုကၡမေပးႏိုင္ေတာ့ပါဘူးေလ။

PageMaker မွာ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ Table ကို Manual ဘဲလုပ္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ဇယား ေကာ္လံေတြကို Tab သံုးၿပီးခ်ိန္ပါတယ္။ ၿပီးမွ Rectangle / Line tools ေတြကို သံုးၿပီး ဇယားျဖစ္ေအာင္ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ PageMaker မွာ Auto အေနနဲ႔ Edit > Insert Object ကေန Adobe Table 3 ကို ေခၚသံုးႏိုင္ေပမယ့္ (က်ေနာ္သံုးမတတ္လို႔လားေတာ့ မသိဘူး) အဆင္မေျပဘူးဗ်။ အဲဒါေၾကာင့္ Manual ဘဲလုပ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အခုေတာ့ က်ေနာ္ PageMaker မသံုးေတာ့ဘူး။ InDesign ကိုေျပာင္းသံုးလိုက္တယ္။ ဒီမွာကေတာ့ ေတာ္ေတာ့ကိုအဆင္ေျပတယ္။
ပမာတခုအေနနဲ႔ ျပရရင္ ... 
၁။ InDesign မွာ File > New > Document လုပ္ပါ။ 
၂။ Text tool နဲ႔ စာရြက္ေပၚမွာ text frame ခ်ပါ။ (စာရြက္ေပၚမွာ drag ဆြဲပါ။ InDesign မွာက text frame ခ်ၿပီးမွဘဲ စာ႐ိုက္လို႔ရမယ္။ table ထည့္လို႔ရပါတယ္။)
 ၃။ Table > Insert Table လုပ္ၿပီးေပၚလာတဲ့ box မွာ Row 5, Column 5 ေရြးပါ။ 
၄။ Table တခုလံုးကို select လုပ္ပါ။ 
၅။ အဲဒီ select လုပ္ထားတဲ့ table ေပၚမွာ right click > table options > alternating fill ကိုေရြးပါ။
 ၆။ အေပၚဆံုးက None ကို Every Other Row ေျပာင္းပါ။ 
၇။ သူ႕ေအာက္က First အပိုင္းမွာ Color တခုေရြးပါ။ 
၈။ ေဘးက Next အပိုင္းမွာ Color None ထားၿပီး Ok လုပ္ပါ။ ကဲ ... ဘာေျပာင္းသြားလဲ ၾကည့္လိုက္ပါဗ်ာ ... ။ 

က်ေနာ္ေျပာခဲ့တာတင္မက အျခားဟာေလးေတြကိုလည္း စမ္းသပ္ၾကည့္ပါဦး။ Table က in Line ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ text ေတြနဲ႔ျငိေနရင္ select လုပ္ၿပီး right click > table options > table setup ကိုဖြင့္ပါ။ သူ႕ေအာက္ဆံုးနားေလးမွာ Table spacing ... Space before/space after ဆိုတာရွိပါတယ္။ ကိုယ္ႏွစ္သက္သလို ေျပာင္းေပးႏိုင္ပါတယ္။ အိုေကမယ္ထင္ပါတယ္ေနာ။ InDesign အသံုးျပဳပံုကို အစကေန ေျပာျပခ်င္တယ္ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္က စနစ္တက် သင္ခဲ့ရတာမဟုတ္ေတာ့ ဘယ္ကစရမယ္ မသိဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ေမးခြန္းမ်ားရွိရင္ေတာ့ ႀကိဳးစားၿပီး ေျဖေပးပါမယ္။ အေျခခံအစက ေလ့လာခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္း ေျပာပါ။

ပံုမွန္ Font ေတြအတြက္ဆိုရင္ေတာ့ Bold အတြက္ မီႏူးဘားေအာက္မွာ Control bar ရွိပါတယ္။ မေတြ႕ရင္ Window > Control ကိုဖြင့္လိုက္ရံုပါပဲ။ အဲဒါမွ မရရင္ေတာ့ Window > Workspace > Default ကိုကလစ္လုပ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ Control bar ဘယ္ဘက္ေဒါင့္ဆံုးမွာ Font ေရြးဖို႔ေနရာရွိတယ္။ သူ႕ေအာက္မွာမွ (ပံုမွန္အားျဖင့္ဆို Regular လို႔ျပထားတာရွိတယ္။) Regular ကို Bold ေျပာင္းေပး လိုက္ေပါ့ဗ်ာ။

 PageMaker Toolbar ဆိုတာလည္း ပါပါ တယ္။ အင္ဒီဇိုင္းနဲ႔ ဖယ္မလီယာမျဖစ္ခင္မွာ အဲဒီ toolbar ကတဆင့္ အဆင္ေျပေအာင္သံုးႏိုင္မယ္ ထင္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ဗ်ာ ...

ေဖာင့္ထည့္ခ်င္ရင္ Control Panel -> Fonts -> install က ေန ေဖာင့္ဖိုင္ကိုေရြးၿပီး install လုပ္ေပးရင္ ရပါတယ္ ... အသစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း အေဟာင္းတစ္လည္လည္ဆိုသလိုပဲ Pagemaker က သံုးလို႔အေကာင္းဆံုးပါပဲဗ်ာ ...

-Win---(Bold) Fonts ,DTP သမားေတြ မၾကာခဏေတြ႕ရတက္တဲ့ ကိစၥေလးပါ.. စာေတြ ရိုက္ၿပီးလုိ႕ ႏွစ္သက္ရာစာေတြ၊ေခါင္းစဥ္ေတြကို Bold လုပ္ခ်င္လို႕ Bold icon ကိုႏွိပ္လိုက္တဲ့အခါ Bold လုပ္လို႕ရၿပီး letters မွာ Bold မရပါ။ Print ထုတ္တဲ့အခါမွာ Bold လုပ္ထားတာေတြမပါလာေတာ့ပါ။ဒါနဲ႕ error ေတြရွိလာလုိ႕ လိုက္ရွာၾကည္႕ေတာ့ office,pagemaker7.0,works ေတြမွ ဘာမွျပႆနာမရွိ၊ event viewer မွာလဲ ဘာမွမေတြ႕ရ။ ဒီလို Bold မရတဲ့ error ေတြကို Windows XP “ Vista စတဲ့ OS ေတြေပၚမွာတင္ထားတဲ့ MS officeXP, SP1, 2007. Works . Pagemaker7.0 ကိုအသံုးျပဳၿပီး ATM software (Adobe Type Manager “Deluxe-4.1,4.0) Install လုပ္ထားတဲ့ Computer ေတြမွာေတြ႕ရပါတယ္။ မသကၤာလုိ႕ ATM ထဲက Bold မရတဲ့ -Win--- Fonts ေတြကို Remove လုပ္၊ၿပီရင္ c:Windowsfonts ထဲက မရတဲ့ -Win--- Fonts ေတြကို Delete လုပ္ၿပီး DTP Software အားလံုးကို ပိတ္လိုက္တယ္။ မူရင္းCDထဲက -Win--- Fonts ေတြကို C:.... fonts ထဲကို Copy လုပ္လိုက္တယ္( Fonts မွာ TTF,PFM)ႏွစ္မ်ိဳးလံုးကိုေတြ႕ရတယ္) winword ကိုေခၚၿပီး Bold မရတဲ႕ Fonts ေတြကို ျပန္ၿပီအသံုးျပဳၾကည္႕တယ္  Bold လို႕ရတယ္ Print ထုတ္တဲ့အခါမွလည္ျပန္ေတြ႕ရတယ္။

အားလုံးေကာင္းသြားတယ္။ Bold ထားတဲ့ letters ေတြကို Copy လုပ္ၿပီး pm70 ထဲမွာ Paste လုပ္တဲ့အခါ အဆင္ေျပတယ္။သို႕ေသာ္လည္း ATM ထဲမွာ Bold မရတဲ့ -Win--- Fonts ေတြလံုး၀မထည္႕ထားပါဘူး၊ ထည္႕လိုက္ရင္ မၾကာခဏ ဒီလိုျပႆနာေတြျဖစ္တက္ပါတယ္။ Adobe CS အုပ္စုေတြမွာ ဘယ္လို သက္ေရာက္ မႈ ရွိတယ္ဆိုရာစာဖတ္သူ ဂရုစိုက္ၾကည္႕ပါ။ကၽြန္ေတာ္လည္း ATM ရဲ႕အသံုး၀င္မႈကို ေလ့လာ အေျဖးရွာဆဲပါ။ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ DTP လုပ္ငန္းေတြမွာ ယေန႕အခ်ိန္ထိ Win--- Fonts ေတြကိုသံုးတာ မ်ားပါတယ္။ myanmar,Zawgyi သံုးတာ အလြန္အလြန္နည္းပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္ လက္ကြက္ စာရြတ္တစ္ခုကို (၁၀၀)က်ပ္နဲ႕ေရာင္းပါတယ္။ဒုတိယအသံုးအမ်ားဆံုးက CE, Metrix Fonts ေတြပါ။ Metrix Fontက PDF ေျပာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပႆနာမ်ားပါတယ္။

 လိပ္စာကဒ္၊ ဖိတ္စာ (မဂၤလာေဆာင္၊အလွဴ)ျပဳလုပ္တဲ့ေနရာမွာ မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳပါတယ္။ Bold ျပႆနာ ေျဖရွင္းနည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးက တစ္ခုကိုတင္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္ DTP သမားေတြ လုပ္ငန္းလုပ္ ကိုင္ တဲ့ေနရာမွာ အျမဲႀကံဳေတြ႕ရတာ တစ္ခုရွိတယ္ customer ဆိုတာ logical အရအျမဲမွန္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ သမားအတြက္ physical အရ မွန္ေနပါတယ္။ Next Post ေတြမွာ ရွင္သန္ေအာင္ျမင္ေနဆဲ pagemaker ၊Font Character ေတြကိုေကာင္းစြာၾကည္႕လို႕ရတဲ့ Character Map pro အေၾကာင္း ဆက္လက္တင္ျပ သြားပါမည္။

ေရးသာသူ ေစာေမာင္- နည္းပညာ