ဆယ္လူလာ ဆက္သြယ္ေရး (Cellular Concept)
GSM, CDMA စတဲ႕နည္းပညာေတြဟာ႔ ဆယ္လူလာ ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာကို
အေျခခံၾကပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္မွာ ဆယ္လူလာလို႔ အလြယ္ေခၚေနၾကတဲ႔ ဖုံးေတြဟာ
တကယ္ေတာ႔ D-AMPS ဖုံးေတြပါ၊ ဆယ္လူလာဆိုတာ အဓိကကေတာ႕ တေနရာနဲ႕တေနရာ သြားေလရာ
ယူေဆာင္သြားျပီး ဆက္သြယ္ႏိုင္တဲ႔ မိုဘိုင္းဆက္သြယ္ေရးစံနစ္ကို
ျခဳံငုံျပီးေခၚတဲ႔ Technology term ပါ၊ ေခတ္ဦးက
မိုဘိုင္းဆက္သြယ္ေရးစံနစ္ေတြမွာ လက္ကိုင္ဖုံးကေန Base station ကို
ခ်ိတ္ဆက္ျပီး ဆက္သြယ္ႏိုင္တာျခင္းေတာ႔ တူၾကပါတယ္၊ အဓိကအခက္အခဲက Base
Station ရဲ႕ ဆက္သြယ္မႈဧရိယာ (Coverage Area)
အျပင္ကိုေရာက္သြားရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အျခားဆားဗစ္ေပးသူရဲ႕
ဧရိယာထဲကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရာက္သြားခဲ႕ရင္ ဆက္သြယ္မႈ မရႏိုင္ေတာ႕တာပါပဲ၊ ဒီျပသာနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႕ Bell Research ကေန “Bell System Technical Journal” မွာ Cellular ရဲ႕ ပထမဆုံး concept ျဖစ္တဲ႕ AMPS (Advanced Mobile Phone System) ကို စတင္ေဖၚျပခဲ႕ပါတယ္။
Cellular Phone ဆိုတာကေတာ႕ ဆက္သြယ္ေရးဧရိယာ (Cell) ေတြကို Base Station တစ္ခုစီကေန ပိုင္းျခားထားျပီးဆက္သြယ္တဲ႔ စံနစ္ပါ၊ ဒီ cells ေတြအားလုံးကိုလဲ တစ္ခု ထက္ပိုတဲ႔ ထိမ္းခ်ဴပ္ေရးဌာန (Control Center) ေတြစီကေန လိုအပ္သလို ထိမ္းသိမ္းႏိုင္ပါတယ္၊ အားသာခ်က္ကေတာ႕ သုံးစြဲသူဟာ cell area တစ္ခုကေနတစ္ခုကို ဆက္သြယ္မႈ မျပတ္ေစပဲ ေျပာင္းလဲဆက္သြယ္ႏိုင္လာပါတယ္၊ သုံးစြဲသူဟာ ဘယ္ Base Station နဲ႕ သူခ်ိတ္ဆက္ေနသလဲဆိုတာ သူကိုယ္တိုင္သိစရာမလိုေတာ႕ပဲ အလိုအေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲခ်ိတ္ဆက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင္႔ ဒီ cells ေတြဟာ base station ကေန 60 degree ကို ဧရိယာခြဲျပီး ေျခာက္ေထာင္႔ပုံ (Hexagonal) ရွိပါတယ္၊ ရံဖန္ရံခါ ၃ ပိုင္းသာပိုင္းျပီး 3-Cells (120 degree) လဲ လိုအပ္ရင္ ထားတပ္ပါတယ္၊ ဒီလိုခြဲလိုက္တဲ႔အခါ ဆက္သြယ္ေရး ဧရိယာတစ္ခုလုံးဟာ ေျခာက္ေထာင္႔ကြက္ေတြဆက္ထားတဲ႕ ပ်ားအုံပုံ ျဖစ္လာပါတယ္၊ ဆက္သြယ္မႈျပဳတဲ႔နည္းလမ္း (Access Technology), သုံးစြဲသူကိုထိမ္းခ်ဳပ္တဲ႔နည္းလမ္း (User Management/Control), ဆဲလ္တစ္ခုကေနေနာက္တစ္ခုကိုကူးေျပာင္းမႈ (Hand-Off Technology) စတာေတြ ကြာျခားလို႔သာ CDMA, GSM စသည္ျဖင္႔ နည္းပညာေတြကြာျခားသြားပါတယ္၊ DAMPS, CDMA, GSM, ဘယ္မိုဘိုင္းဆကိသြယ္ေရးစနစ္မဆို ဒီ cell ဒီဇိုင္း ဒီပုံစံကိုပဲ ယေန႕တိုင္ စံျပဳသုံးစြဲေနၾကဆဲပါပဲ။
ဥပမာ သုံးစြဲသူတစ္ေယာက္ဟာ Cell-A ကေန Cell-B ကို သြားေနရင္း ဆက္သြယ္မႈျပဳလာရင္ အစမွာေတာ႔ သူနဲ႔အနီးဆုံး ျဖစ္တဲ႔ Cell-A နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ေနမွာပါ၊ သြားရင္း cell ႏွစ္ခုရဲ႕ အစပ္ကိုေရာက္လာရင္ ထိမ္းခ်ဴပ္ေရးစခန္းကေန သုံးစြဲသူရဲ႕ ဟင္းဆက္ကေန base Station ေတြရဲ႕ေရဒီယိုဆက္သြယ္မႈ အေျခအေနကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည္႕ပါတယ္၊ အဓိကကေတာ႕ ခ်ိတ္ဆက္ေနတဲ႔ ေရဒီယုိလိႈင္းရဲ႕ ဆက္သြယ္မႈပါဝါ (Receiving Power Level) ကိုၾကည္႔ပါတယ္၊ တကယ္လို႕ Station-B ကေန သုံးစြဲသူကို ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္တဲ႕ အေျခအေနဟာ Station-A ထက္ ေကာင္းေနတယ္ဆိုရင္ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းဟာ Station-B ဆီကို ဆက္သြယ္မႈ မျပတ္ေတာက္ေစပဲ ေျပာင္းလဲခ်ိတ္ဆက္သြားပါတယ္၊ ဒီလို ေျပာင္းလဲခ်ိတ္ဆက္တာကို “Cell Switching” လို႕ေခၚျပီး Station-A နဲ႕ သုံးစြဲသူ ဆက္သြယ္မႈကို Station-B ကေနလႊဲေျပာင္းယူတာကို “Hand-Off” လုပ္တယ္လို႕ သုံးႏႈံးပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ႕ GSM သုံးစြဲသူတစ္ေယာက္္ဟာ ဆားဗစ္ဧရိယာ တစ္ခုကေန
ေနာက္တစ္ခုကို ကူးေျပာင္းသုံးစြဲႏိုင္တာ (Roaming) ပါပဲ၊ ျမန္မာျပည္မွာ
Service Provider က MPT တစ္ခုသာရွိလို႕ ဒီကိစၥဟာ မသိသာလွေပမယ္႕ Service
Provider တစ္ဦးထက္သာ ပိုခဲ႔ရင္ အေရးၾကီးလာပါျပီ၊ ဥပမာ GSM
သုံးစြဲသူတစ္ေယာက္္ဟာ Service Provider-A ကေနသုံးစြဲမႈကိုယူထားတယ္
ဆိုပါစို႔၊ သူက သြားရင္းလာရင္းနဲ႔ Service Provider-B ရဲ႕နက္ဝပ္ထဲကို
ေရာက္သြားတယ္ ဆိုၾကပါစို႔၊ Service Provider-A နဲ႕ Service Provider-B
တို႕ဟာ အရင္ထဲက သဘာတူညီမႈ ရွိထားရင္ သုံးစြဲသူဟာ Service Provider-B ရဲ႕
နက္ဝပ္ဧရိယာထဲမွာ ဆက္လက္သုံးစြဲ ႏိုင္ပါတယ္၊ GSM မွာ ဒီ Roaming ဆားဗစ္ဟာ
ေတာ္ေတာ္အေရးပါသလို GSM ကို World Wide လူသုံးအမ်ားဆုံးျဖစ္ေအာင္
ေအာင္ျမင္ေစခဲ႔တဲ႔ အေၾကာင္းရင္းလဲ ျဖစ္လာပါတယ္။
ဧရိယာထဲကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရာက္သြားခဲ႕ရင္ ဆက္သြယ္မႈ မရႏိုင္ေတာ႕တာပါပဲ၊ ဒီျပသာနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႕ Bell Research ကေန “Bell System Technical Journal” မွာ Cellular ရဲ႕ ပထမဆုံး concept ျဖစ္တဲ႕ AMPS (Advanced Mobile Phone System) ကို စတင္ေဖၚျပခဲ႕ပါတယ္။
Cellular Phone ဆိုတာကေတာ႕ ဆက္သြယ္ေရးဧရိယာ (Cell) ေတြကို Base Station တစ္ခုစီကေန ပိုင္းျခားထားျပီးဆက္သြယ္တဲ႔ စံနစ္ပါ၊ ဒီ cells ေတြအားလုံးကိုလဲ တစ္ခု ထက္ပိုတဲ႔ ထိမ္းခ်ဴပ္ေရးဌာန (Control Center) ေတြစီကေန လိုအပ္သလို ထိမ္းသိမ္းႏိုင္ပါတယ္၊ အားသာခ်က္ကေတာ႕ သုံးစြဲသူဟာ cell area တစ္ခုကေနတစ္ခုကို ဆက္သြယ္မႈ မျပတ္ေစပဲ ေျပာင္းလဲဆက္သြယ္ႏိုင္လာပါတယ္၊ သုံးစြဲသူဟာ ဘယ္ Base Station နဲ႕ သူခ်ိတ္ဆက္ေနသလဲဆိုတာ သူကိုယ္တိုင္သိစရာမလိုေတာ႕ပဲ အလိုအေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲခ်ိတ္ဆက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင္႔ ဒီ cells ေတြဟာ base station ကေန 60 degree ကို ဧရိယာခြဲျပီး ေျခာက္ေထာင္႔ပုံ (Hexagonal) ရွိပါတယ္၊ ရံဖန္ရံခါ ၃ ပိုင္းသာပိုင္းျပီး 3-Cells (120 degree) လဲ လိုအပ္ရင္ ထားတပ္ပါတယ္၊ ဒီလိုခြဲလိုက္တဲ႔အခါ ဆက္သြယ္ေရး ဧရိယာတစ္ခုလုံးဟာ ေျခာက္ေထာင္႔ကြက္ေတြဆက္ထားတဲ႕ ပ်ားအုံပုံ ျဖစ္လာပါတယ္၊ ဆက္သြယ္မႈျပဳတဲ႔နည္းလမ္း (Access Technology), သုံးစြဲသူကိုထိမ္းခ်ဳပ္တဲ႔နည္းလမ္း (User Management/Control), ဆဲလ္တစ္ခုကေနေနာက္တစ္ခုကိုကူးေျပာင္းမႈ (Hand-Off Technology) စတာေတြ ကြာျခားလို႔သာ CDMA, GSM စသည္ျဖင္႔ နည္းပညာေတြကြာျခားသြားပါတယ္၊ DAMPS, CDMA, GSM, ဘယ္မိုဘိုင္းဆကိသြယ္ေရးစနစ္မဆို ဒီ cell ဒီဇိုင္း ဒီပုံစံကိုပဲ ယေန႕တိုင္ စံျပဳသုံးစြဲေနၾကဆဲပါပဲ။
ဥပမာ သုံးစြဲသူတစ္ေယာက္ဟာ Cell-A ကေန Cell-B ကို သြားေနရင္း ဆက္သြယ္မႈျပဳလာရင္ အစမွာေတာ႔ သူနဲ႔အနီးဆုံး ျဖစ္တဲ႔ Cell-A နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ေနမွာပါ၊ သြားရင္း cell ႏွစ္ခုရဲ႕ အစပ္ကိုေရာက္လာရင္ ထိမ္းခ်ဴပ္ေရးစခန္းကေန သုံးစြဲသူရဲ႕ ဟင္းဆက္ကေန base Station ေတြရဲ႕ေရဒီယိုဆက္သြယ္မႈ အေျခအေနကို ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည္႕ပါတယ္၊ အဓိကကေတာ႕ ခ်ိတ္ဆက္ေနတဲ႔ ေရဒီယုိလိႈင္းရဲ႕ ဆက္သြယ္မႈပါဝါ (Receiving Power Level) ကိုၾကည္႔ပါတယ္၊ တကယ္လို႕ Station-B ကေန သုံးစြဲသူကို ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္တဲ႕ အေျခအေနဟာ Station-A ထက္ ေကာင္းေနတယ္ဆိုရင္ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းဟာ Station-B ဆီကို ဆက္သြယ္မႈ မျပတ္ေတာက္ေစပဲ ေျပာင္းလဲခ်ိတ္ဆက္သြားပါတယ္၊ ဒီလို ေျပာင္းလဲခ်ိတ္ဆက္တာကို “Cell Switching” လို႕ေခၚျပီး Station-A နဲ႕ သုံးစြဲသူ ဆက္သြယ္မႈကို Station-B ကေနလႊဲေျပာင္းယူတာကို “Hand-Off” လုပ္တယ္လို႕ သုံးႏႈံးပါတယ္။
Cellular Technology Concept
Roaming from One Service Area to Another
ဂ်ီအက္စ္အမ္ နည္းပညာမိတ္ဆက္ (GSM Technology Introduction)
ဒီေန႕ေခတ္မွာ GSM ဆိုရင္ ကေလးလူၾကီးသိၾကျပီးသားပါ၊ GSM ရဲ႕အရွည္ကေတာ႔
Global System for Mobile ျဖစ္ပါတယ္၊ တကယ္တန္းေတာ႔ GSM ဟာ Digital Cellular
Communication System ရဲ႕ မ်ိဴးဆက္သစ္ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္မွာ
အေစာဆုံးေပးခဲ႕တဲ႕ လက္ကိုင္ဖုံး (Mobile Phone) ေတြကို ဆယ္လူလာဖုံးလို႕
ေခၚခဲ႕ၾကရာက ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆယ္လူလာဟာ ဂ်ီအက္စ္အမ္ေလာက္ မေကာင္းဖူးဆိုတဲ႕
အယူအဆ ေျပာဆိုမႈေတြ ေပၚလာရတာျဖစ္ပါတယ္၊ တကယ္ေတာ႔ Cellular ဆိုတာဟာ
ျခဳံငုံျပီးေခၚတဲ႔ နည္းပညာအေခၚ (General Term) သာ ျဖစ္ပါတယ္။
သြားေလရာ ေဆာင္ယူဆက္သြယ္ႏိုင္တဲ႔ Cellular communications ရဲ႕ အစကို Bell laboratory ရဲ႕ Research တစ္ခုကေနစတင္ခဲ႕ပါတယ္၊ အစဦးမိုဘိုင္းစံနစ္ကို AMPS (Advanced Mobile Phone System) လို႕ အသိမ်ားပါတယ္၊ 1980 ေလာက္မွာ စတင္ခဲ႕တဲ႕ ဒီ AMPS စံနစ္ဟာ Analog စံနစ္ပါ၊ ေနာက္ပိုင္း Digital system ေတြ အားေကာင္းလာတဲ႔အခါ AMPS ဟာ ေျပာက္ကြယ္သြားပါတယ္၊ Analog AMPS ကို မြန္းမံထားတဲ႔ Digital-AMPS (D-AMPS) ဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေပၚေပါက္လာပါတယ္၊ ဒီ D-AMPS ဟာလဲ ေခတ္ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ဆားဗစ္ (data, internet) စတာေတြကို မျဖည္႔ဆည္းႏိုင္တဲ႔အတြက္ ႏိုင္ငံတကာမွာ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ျခင္း မရွိေတာ႕ပါဘူး၊ (ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆယ္လူလာလို႕ အသိမ်ားတဲ႕ ဖုံးေတြဟာ ဒီ D-AMPS စံနစ္ေတြပါ)၊
GSM ရဲ႕ အစကို 1982 မွာ ”ဥေရာပ စာတိုက္နဲ႕ဆက္သြယ္ေရးၾကီးၾကပ္မႈအဖြဲ႕” (European Conference of Postal and Telecommunications Administrations) ၾကီးကေန စတင္ခဲ႕ပါတယ္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ႔ အမ်ိဴးမ်ိဴးကြဲျပားေနတဲ႔ မိုဘိုင္းဆက္သြယ္ေရးစံနစ္ေတြကို စံတစ္ခုအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ဥေရာပတစ္ခုလုံးမွာ ဆက္သြယ္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႕ပါပဲ၊ ကနဦး GSM ရဲ႕အမည္ဟာ “Groupe Special Mobile” ျဖစ္ပါတယ္၊ 1989 မွာေတာ႔ GSM နဲ႕ပါတ္သက္တဲ႕ ကိစၥအဝဝကို ETSI (European Telecommunications Standards Institute) ကေနလႊဲေျပာင္းယူခဲ႔ ျပီး ဒီေန႔အမည္ျဖစ္တဲ႔ Global System for Mobile ျဖစ္လာပါတယ္၊ GSMA လို႕ေခၚတဲ႕ “GSM Association” ကို 1995 မွာ ဖြဲ႕စည္းခဲ႕ပါတယ္၊ ETSI ဟာ နည္းပညာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ကိုင္တြယ္ျပီး GSMA ကေတာ႕ ၾကီးၾကပ္မႈ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္း၊ လိုင္စင္၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ စတာေတြကို ေဆာင္ရြက္ပါတယ္၊ 2000 ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ႔ GSM ဟာ အင္အား အေကာင္းဆုံး မိုဘိုင္းဆက္သြယ္ေရးစံနစ္တစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။
သြားေလရာ ေဆာင္ယူဆက္သြယ္ႏိုင္တဲ႔ Cellular communications ရဲ႕ အစကို Bell laboratory ရဲ႕ Research တစ္ခုကေနစတင္ခဲ႕ပါတယ္၊ အစဦးမိုဘိုင္းစံနစ္ကို AMPS (Advanced Mobile Phone System) လို႕ အသိမ်ားပါတယ္၊ 1980 ေလာက္မွာ စတင္ခဲ႕တဲ႕ ဒီ AMPS စံနစ္ဟာ Analog စံနစ္ပါ၊ ေနာက္ပိုင္း Digital system ေတြ အားေကာင္းလာတဲ႔အခါ AMPS ဟာ ေျပာက္ကြယ္သြားပါတယ္၊ Analog AMPS ကို မြန္းမံထားတဲ႔ Digital-AMPS (D-AMPS) ဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေပၚေပါက္လာပါတယ္၊ ဒီ D-AMPS ဟာလဲ ေခတ္ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ဆားဗစ္ (data, internet) စတာေတြကို မျဖည္႔ဆည္းႏိုင္တဲ႔အတြက္ ႏိုင္ငံတကာမွာ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ျခင္း မရွိေတာ႕ပါဘူး၊ (ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆယ္လူလာလို႕ အသိမ်ားတဲ႕ ဖုံးေတြဟာ ဒီ D-AMPS စံနစ္ေတြပါ)၊
GSM ရဲ႕ အစကို 1982 မွာ ”ဥေရာပ စာတိုက္နဲ႕ဆက္သြယ္ေရးၾကီးၾကပ္မႈအဖြဲ႕” (European Conference of Postal and Telecommunications Administrations) ၾကီးကေန စတင္ခဲ႕ပါတယ္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ႔ အမ်ိဴးမ်ိဴးကြဲျပားေနတဲ႔ မိုဘိုင္းဆက္သြယ္ေရးစံနစ္ေတြကို စံတစ္ခုအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ဥေရာပတစ္ခုလုံးမွာ ဆက္သြယ္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႕ပါပဲ၊ ကနဦး GSM ရဲ႕အမည္ဟာ “Groupe Special Mobile” ျဖစ္ပါတယ္၊ 1989 မွာေတာ႔ GSM နဲ႕ပါတ္သက္တဲ႕ ကိစၥအဝဝကို ETSI (European Telecommunications Standards Institute) ကေနလႊဲေျပာင္းယူခဲ႔ ျပီး ဒီေန႔အမည္ျဖစ္တဲ႔ Global System for Mobile ျဖစ္လာပါတယ္၊ GSMA လို႕ေခၚတဲ႕ “GSM Association” ကို 1995 မွာ ဖြဲ႕စည္းခဲ႕ပါတယ္၊ ETSI ဟာ နည္းပညာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ကိုင္တြယ္ျပီး GSMA ကေတာ႕ ၾကီးၾကပ္မႈ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္း၊ လိုင္စင္၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ စတာေတြကို ေဆာင္ရြက္ပါတယ္၊ 2000 ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ႔ GSM ဟာ အင္အား အေကာင္းဆုံး မိုဘိုင္းဆက္သြယ္ေရးစံနစ္တစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။
GSM Encryption was cracked
(ေနာက္ ပို႔စ္ေတြမွာ GSM န႔ဲပါတ္သက္ျပီး ေရးဖို႕ စဥ္းစားထားပါတယ္၊
ဒါေပမယ္႔ အရင္လေတြက သတင္းတစ္ပုဒ္ကို စိတ္ဝင္စားမိလို႕ ဒီၾကားျဖတ္ article
ကို ေရးျဖစ္ပါတယ္။)
ကၽြန္ေတာ္တို႕သုံးေနၾကတဲ႔ GSM ဖုံးေတြဟာ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္စုေက်ာ္ေလာက္
ရွိေနျပီျဖစ္တဲ႔ နည္းပညာတစ္ခုပါ၊ တည္ျငိမ္မႈ အဆင္ေျပမႈ ရႏိုင္မယ္႔ ဆားဗစ္
စတာေတြမွာ ေျပာစရာမလိုေအာင္ ေကာင္းမြန္ပါတယ္၊ တကမၻာလုံးမွာလဲ
အသုံးအမ်ားဆုံးျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာနဲ႔ပါတ္သက္လို႕ ထြက္ေပၚလာတဲ႔
သတင္းတစ္ခုက အေကာင္းၾကီးမဟုတ္လွပါဖူး။
Wireless communication နည္းပညာေတြမွာ လုံျခဳံေရးဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ၾကီးအေရးၾကီးလွသလို Developer, Service Provider ေတြအတြက္လဲ ေခါင္းခဲစရာတစ္ခုပါ၊ Wireless ဆိုတဲ႔အတိုင္း ေလထဲကို ထုတ္လႊင္႔လိုက္တဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြဟာ ဒီဆက္သြယ္ေရးနက္ဝပ္ ေပၚမွာရွိတဲ႔ သုံးစြဲသူတိုင္းကတနည္းနည္းနဲ႔ရယူႏိုင္ ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင္႔ GSM communication မွာ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ေျပာဆိုတဲ႕အသံ၊ ပို႔တဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ စတာေတြကို ကာကြယ္ဖို႕ A5/1 ဆိုတဲ႔ Encryption နည္းပညာတစ္ခုကိုသုံးပါတယ္၊ Encryption ဆိုတာကေတာ႔ ေပးပို႔တဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ၾကားျဖတ္ယူလို႔မရႏိုင္ေအာင္ လ်ိဳ႕ဝွက္ကုတ္ဒ္နံပါတ္တစ္ခု(key)နဲ႔ ေျပာင္းလဲ(Cipher) လိုက္တာပါပဲ၊ ၾကားျဖတ္ဖမ္းယူလို႔ရခဲ႔ရင္ေတာင္ မူရင္းအခ်က္အလက္ ကိုရေအာင္ျပန္ေျပာင္းဖို႕ မလြယ္ကူပါဘူး၊ မူရင္း လ်ိဳ႕ဝွက္ကုတ္ဒ္နံပါတ္နဲ႔ ေျပာင္းလဲတဲ႔နည္းပညာကို သိမွ ရႏိုင္တာပါ၊ ဒီ Encryption method နဲ႔ KEY ကို Developer/Service Provider ေတြက ထိမ္းခ်ဴပ္ထားပါတယ္၊ ရုပ္ရွင္ေတြထဲမွာ Cell ဖုံးေျပာဆိုမႈေတြကို ၾကားျဖတ္နားေထာင္တာ ေတြဖူးမွာပါ၊ ဒီလိုလုပ္ဖို႕ဆိုရင္ ကုန္က်စရိတ္ေရာ အရြယ္အစားေရာ ေတာ္ေတာ္ၾကီးတဲ႔ (Military Grade) စက္ပစၥည္းေတြနဲ႔မွ ရႏိုင္တာပါ၊ (အၾကမ္းဖ်ဥ္းေျပာရရင္ GSM Base station တစ္ခုစာေလာက္ စက္ပစၥည္းေတြ လိုပါတယ္)။
GSM association ဟာ A5/1 encryption standard ကိုလ်ိဳ႕ဝွက္ထားခဲ႔ပါတယ္၊ ဒါေပမယ္႔ researcher, hacker ေတြရဲ႕ တစတစ ေဖၚထုတ္မႈေၾကာင္႔ A5/1 ရဲ႕အလုပ္လုပ္ပုံကို 1999 မွာ အားလုံးေဖၚထုတ္ႏိုင္ခဲ႕ပါတယ္၊ ဒီေနာက္ မွာေတာ႔ ဒီ encryption ကို crack လုပ္ဖို႔ researcher, hacker ေတြဟာ ၾကိဳးစားၾကပါေတာ႔တယ္၊ တခ်ိန္ထဲမွာ ဒီ A/51 ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို ေထာက္ျပေျပာဆိုမႈ ျပင္ဆင္ဖို႕ ေဆာ္ၾသ စုစည္းမႈေတြ ရွိေပမဲ႔ Service Provider အမ်ားစုက မလိုက္နာတဲ႔အတြက္ မျပင္ႏိုင္ၾကပါဘူး၊ ၾကားထဲမွာ A/51 ကို crack လုပ္တဲ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာေပမယ္႔ public ကိုထုတ္ျပန္ျခင္းမရွိခဲ႔သလို real time attack မဟုတ္ပဲ offline attack ေတြပဲျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္၊ real time attack ဆိုတာကေတာ႕ ဖုံးေျပာဆိုမႈတစ္ခုကို အခ်ိန္နဲ႕တေျပးထဲညီ ၾကားျဖတ္နားေထာင္ႏိုင္တာမ်ိဳးကိုဆိုလိုတာပါ၊ Offline attack ဆိုတာကေတာ႔ အခ်က္အလက္အားလုံးကို ၾကားျဖတ္သိမ္းဆည္းထားျပီး ျပီးမွျပန္လည္ေဖၚထုတ္ယူတာပါ။ 2009, December မွာ ဂ်ာမန္ကြန္ပ်ဴတာအင္ဂ်င္နီယာ Karsten Nohl ရဲ႕ A5/1 security research အဖြဲ႕ကေန A/51 ကို crack လုပ္တဲ႔ Method, Program, Algorithm , အားလုံးကို ထုတ္ေဖၚျပသခဲ႔ပါတယ္၊ အရင္ကထက္စာရင္ လိုအပ္တာက FPGA (Field Programmable Grid Array) devices, ကြန္ပ်ဴတာတစ္လုံးနဲ႕ လိုအပ္တဲ႔ ေဆာ႔ဖ္ဝဲ ပါပဲ၊ အရင္လို ဗင္ကားတစ္စီးစာေလာက္ စက္ပစၥည္းေတြ မဟုတ္ေတာ႕ပါဘူး၊ FPGA ဆိုတာကေတာ႔ ေက်ာင္းေတြ၊ research lab ေတြမွာသုံးတဲ႕ လိုအပ္သလို functions ေတြကို ပရိုဂရမ္လုပ္ႏိုင္တဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာ chip ေတြပါ၊ ေစ်းႏႈံးလဲ မၾကီးလွပါဘူး၊ System setup အားလုံးဟာ $1000 ေအာက္ပစၥည္းကုန္က်စရိတ္သာရွိျပီး အလြယ္တကူလဲဝယ္ယူႏိုင္ပါတယ္၊ Live GSM conversation တစ္ခုကို မိနစ္ပိုင္းအတြင္းမွာ crack လုပ္ႏိုင္ လိုအပ္တဲ႔ key, ID စတာေတြကို ေဖၚထုတ္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
Black Hat, CHAOS စတဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာကြန္ဖရင္႔ေတြမွာ ေဖၚထုတ္ျပသျပီးေနာက္မွာ GSMA ဟာ service provider ေတြကို လိုအပ္တဲ႔ security key ေတြကိုကန္႔သတ္ဖို႕နဲ႔ ပိုျပီး လုံျခဳံတဲ႔ A5/3 encryption ကို သုံးဖို႕ ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္၊ A5/3 ဟာ 3G အတြက္ရည္ရြယ္တဲ႔ နည္းပညာျဖစ္ျပီး 128bits key ကိုသုံးျပီး A5/1 ဟာ 64bits ကိုသုံးပါတယ္၊ Encryption သေဘာတရားအရ key length ပုိရွည္ရင္ ပိုျပီး လုံျခဳံပါတယ္၊ ထုတ္ေဖၚတဲ႔အခါလဲ ပိုျပီး အခ်ိန္ယူရပါတယ္၊ ျပသာနာက ထုနဲ႔ထည္နဲ႔ ရွိေနတဲ႔ GSM network ေတြဟာ လိုအပ္တဲ႔ ေျပာင္းလဲမႈကို လြယ္လြယ္ကူကူ လုပ္လို႔မရႏိုင္ပါဘူး၊ တခ်ိဳ႕ စနစ္ေတြဟာ A5/3 ကို support မေပးႏိုင္သလို hardware encryption ေတြရဲ႕ သေဘာသဘာဝဟာ လြယ္လြယ္ကူကူ ေျပာင္းလို႔ မရပါဘုူး၊ Researcher ေတြက A5/3 ဟာလဲ ထိုးေဖါက္ခံရဖို႕ အခ်ိန္မၾကာေလာက္ဘူးလို႔ ခန္႕မွန္းၾကပါတယ္၊ မၾကာလွပါဘူး Israel’s Weizmann Institute of Science က researcher ေတြကေန A5/3 ကို ႏွစ္နာရီအတြင္း crack လုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း 2010 ႏွစ္စပိုင္းမွာ ျပသခဲ႔ျပန္ပါတယ္။
GSM community တစ္ခုလုံးကေတာ႔ အကာအကြယ္မဲ႕သြားပါျပီ၊ ဘယ္သူမွ ကိုယ္႔ဖုံးလိုင္းကို ၾကားျဖတ္နားေထာင္မွာ သေဘာက်ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ Reviewer ေတြကေတာ႕ အခိုက္အတန္႕ စိုးရိမ္စရာ မလိုေသးေၾကာင္း ေျပဆိုေနၾကပါတယ္၊ အေရးၾကီး ဖုံးဆက္သြယ္မႈမ်ားအတြက္ သံသယရွိရင္ user level encryption, ဒါမွမဟုတ္ CDMA ဖုံးကိုသာ သုံးစြဲဖို႕ အၾကံေပးထားပါတယ္၊ ဒါကလဲ GSM vs CDMA ျပိဳင္ပြဲမွာ CDMA အတြက္ တကြက္ေၾကာစရာ ျဖစ္လာေလဦးမလား ယူဆၾကပါတယ္၊ GSMA, Developer, Network Supplier, Industries ေတြအတြက္ ေခါင္းခဲစရာ ျဖစ္ေနသလို ဘာေတြဆက္လုပ္ၾကဦးမလဲေစာင္႕ၾကည္႔ရပါဦးမယ္။
http://hackaday.com/2009/12/30/gsm-cracked/Wireless communication နည္းပညာေတြမွာ လုံျခဳံေရးဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ၾကီးအေရးၾကီးလွသလို Developer, Service Provider ေတြအတြက္လဲ ေခါင္းခဲစရာတစ္ခုပါ၊ Wireless ဆိုတဲ႔အတိုင္း ေလထဲကို ထုတ္လႊင္႔လိုက္တဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြဟာ ဒီဆက္သြယ္ေရးနက္ဝပ္ ေပၚမွာရွိတဲ႔ သုံးစြဲသူတိုင္းကတနည္းနည္းနဲ႔ရယူႏိုင္ ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင္႔ GSM communication မွာ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ေျပာဆိုတဲ႕အသံ၊ ပို႔တဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ စတာေတြကို ကာကြယ္ဖို႕ A5/1 ဆိုတဲ႔ Encryption နည္းပညာတစ္ခုကိုသုံးပါတယ္၊ Encryption ဆိုတာကေတာ႔ ေပးပို႔တဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ၾကားျဖတ္ယူလို႔မရႏိုင္ေအာင္ လ်ိဳ႕ဝွက္ကုတ္ဒ္နံပါတ္တစ္ခု(key)နဲ႔ ေျပာင္းလဲ(Cipher) လိုက္တာပါပဲ၊ ၾကားျဖတ္ဖမ္းယူလို႔ရခဲ႔ရင္ေတာင္ မူရင္းအခ်က္အလက္ ကိုရေအာင္ျပန္ေျပာင္းဖို႕ မလြယ္ကူပါဘူး၊ မူရင္း လ်ိဳ႕ဝွက္ကုတ္ဒ္နံပါတ္နဲ႔ ေျပာင္းလဲတဲ႔နည္းပညာကို သိမွ ရႏိုင္တာပါ၊ ဒီ Encryption method နဲ႔ KEY ကို Developer/Service Provider ေတြက ထိမ္းခ်ဴပ္ထားပါတယ္၊ ရုပ္ရွင္ေတြထဲမွာ Cell ဖုံးေျပာဆိုမႈေတြကို ၾကားျဖတ္နားေထာင္တာ ေတြဖူးမွာပါ၊ ဒီလိုလုပ္ဖို႕ဆိုရင္ ကုန္က်စရိတ္ေရာ အရြယ္အစားေရာ ေတာ္ေတာ္ၾကီးတဲ႔ (Military Grade) စက္ပစၥည္းေတြနဲ႔မွ ရႏိုင္တာပါ၊ (အၾကမ္းဖ်ဥ္းေျပာရရင္ GSM Base station တစ္ခုစာေလာက္ စက္ပစၥည္းေတြ လိုပါတယ္)။
GSM association ဟာ A5/1 encryption standard ကိုလ်ိဳ႕ဝွက္ထားခဲ႔ပါတယ္၊ ဒါေပမယ္႔ researcher, hacker ေတြရဲ႕ တစတစ ေဖၚထုတ္မႈေၾကာင္႔ A5/1 ရဲ႕အလုပ္လုပ္ပုံကို 1999 မွာ အားလုံးေဖၚထုတ္ႏိုင္ခဲ႕ပါတယ္၊ ဒီေနာက္ မွာေတာ႔ ဒီ encryption ကို crack လုပ္ဖို႔ researcher, hacker ေတြဟာ ၾကိဳးစားၾကပါေတာ႔တယ္၊ တခ်ိန္ထဲမွာ ဒီ A/51 ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို ေထာက္ျပေျပာဆိုမႈ ျပင္ဆင္ဖို႕ ေဆာ္ၾသ စုစည္းမႈေတြ ရွိေပမဲ႔ Service Provider အမ်ားစုက မလိုက္နာတဲ႔အတြက္ မျပင္ႏိုင္ၾကပါဘူး၊ ၾကားထဲမွာ A/51 ကို crack လုပ္တဲ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာေပမယ္႔ public ကိုထုတ္ျပန္ျခင္းမရွိခဲ႔သလို real time attack မဟုတ္ပဲ offline attack ေတြပဲျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္၊ real time attack ဆိုတာကေတာ႕ ဖုံးေျပာဆိုမႈတစ္ခုကို အခ်ိန္နဲ႕တေျပးထဲညီ ၾကားျဖတ္နားေထာင္ႏိုင္တာမ်ိဳးကိုဆိုလိုတာပါ၊ Offline attack ဆိုတာကေတာ႔ အခ်က္အလက္အားလုံးကို ၾကားျဖတ္သိမ္းဆည္းထားျပီး ျပီးမွျပန္လည္ေဖၚထုတ္ယူတာပါ။ 2009, December မွာ ဂ်ာမန္ကြန္ပ်ဴတာအင္ဂ်င္နီယာ Karsten Nohl ရဲ႕ A5/1 security research အဖြဲ႕ကေန A/51 ကို crack လုပ္တဲ႔ Method, Program, Algorithm , အားလုံးကို ထုတ္ေဖၚျပသခဲ႔ပါတယ္၊ အရင္ကထက္စာရင္ လိုအပ္တာက FPGA (Field Programmable Grid Array) devices, ကြန္ပ်ဴတာတစ္လုံးနဲ႕ လိုအပ္တဲ႔ ေဆာ႔ဖ္ဝဲ ပါပဲ၊ အရင္လို ဗင္ကားတစ္စီးစာေလာက္ စက္ပစၥည္းေတြ မဟုတ္ေတာ႕ပါဘူး၊ FPGA ဆိုတာကေတာ႔ ေက်ာင္းေတြ၊ research lab ေတြမွာသုံးတဲ႕ လိုအပ္သလို functions ေတြကို ပရိုဂရမ္လုပ္ႏိုင္တဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာ chip ေတြပါ၊ ေစ်းႏႈံးလဲ မၾကီးလွပါဘူး၊ System setup အားလုံးဟာ $1000 ေအာက္ပစၥည္းကုန္က်စရိတ္သာရွိျပီး အလြယ္တကူလဲဝယ္ယူႏိုင္ပါတယ္၊ Live GSM conversation တစ္ခုကို မိနစ္ပိုင္းအတြင္းမွာ crack လုပ္ႏိုင္ လိုအပ္တဲ႔ key, ID စတာေတြကို ေဖၚထုတ္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
Black Hat, CHAOS စတဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာကြန္ဖရင္႔ေတြမွာ ေဖၚထုတ္ျပသျပီးေနာက္မွာ GSMA ဟာ service provider ေတြကို လိုအပ္တဲ႔ security key ေတြကိုကန္႔သတ္ဖို႕နဲ႔ ပိုျပီး လုံျခဳံတဲ႔ A5/3 encryption ကို သုံးဖို႕ ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္၊ A5/3 ဟာ 3G အတြက္ရည္ရြယ္တဲ႔ နည္းပညာျဖစ္ျပီး 128bits key ကိုသုံးျပီး A5/1 ဟာ 64bits ကိုသုံးပါတယ္၊ Encryption သေဘာတရားအရ key length ပုိရွည္ရင္ ပိုျပီး လုံျခဳံပါတယ္၊ ထုတ္ေဖၚတဲ႔အခါလဲ ပိုျပီး အခ်ိန္ယူရပါတယ္၊ ျပသာနာက ထုနဲ႔ထည္နဲ႔ ရွိေနတဲ႔ GSM network ေတြဟာ လိုအပ္တဲ႔ ေျပာင္းလဲမႈကို လြယ္လြယ္ကူကူ လုပ္လို႔မရႏိုင္ပါဘူး၊ တခ်ိဳ႕ စနစ္ေတြဟာ A5/3 ကို support မေပးႏိုင္သလို hardware encryption ေတြရဲ႕ သေဘာသဘာဝဟာ လြယ္လြယ္ကူကူ ေျပာင္းလို႔ မရပါဘုူး၊ Researcher ေတြက A5/3 ဟာလဲ ထိုးေဖါက္ခံရဖို႕ အခ်ိန္မၾကာေလာက္ဘူးလို႔ ခန္႕မွန္းၾကပါတယ္၊ မၾကာလွပါဘူး Israel’s Weizmann Institute of Science က researcher ေတြကေန A5/3 ကို ႏွစ္နာရီအတြင္း crack လုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း 2010 ႏွစ္စပိုင္းမွာ ျပသခဲ႔ျပန္ပါတယ္။
GSM community တစ္ခုလုံးကေတာ႔ အကာအကြယ္မဲ႕သြားပါျပီ၊ ဘယ္သူမွ ကိုယ္႔ဖုံးလိုင္းကို ၾကားျဖတ္နားေထာင္မွာ သေဘာက်ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ Reviewer ေတြကေတာ႕ အခိုက္အတန္႕ စိုးရိမ္စရာ မလိုေသးေၾကာင္း ေျပဆိုေနၾကပါတယ္၊ အေရးၾကီး ဖုံးဆက္သြယ္မႈမ်ားအတြက္ သံသယရွိရင္ user level encryption, ဒါမွမဟုတ္ CDMA ဖုံးကိုသာ သုံးစြဲဖို႕ အၾကံေပးထားပါတယ္၊ ဒါကလဲ GSM vs CDMA ျပိဳင္ပြဲမွာ CDMA အတြက္ တကြက္ေၾကာစရာ ျဖစ္လာေလဦးမလား ယူဆၾကပါတယ္၊ GSMA, Developer, Network Supplier, Industries ေတြအတြက္ ေခါင္းခဲစရာ ျဖစ္ေနသလို ဘာေတြဆက္လုပ္ၾကဦးမလဲေစာင္႕ၾကည္႔ရပါဦးမယ္။
http://www.engadget.com/2009/12/29/gsm-call-encryption-code-cracked-published-for-the-whole-world/
http://www.engadget.com/2010/01/15/3g-gsm-encryption-cracked-in-less-than-two-hours/
http://reflextor.com/trac/a51
http://en.wikipedia.org/wiki/A5/1
Ref: http://internet1500.blogspot.com/2012_06_01_archive.html
0 comments:
Post a Comment